Yemekler, birden fazla besin ve tat vericinin belirli oranlarda bir araya getirilmesi ve bir süre pişirilmesi ile elde edilir. Bir yemeğin içine konulacak besinlerin miktarı, en doğru şekilde, tartılarak tayin edilir. Ancak besini tartma olanağı yoksa veya pratik olmasını sağlamak için, tartı karşılığı ölçü araçları kullanılır. Besinlerin yemek şekline getirilmesinde, söz konusu pratik mutfak ölçüleri önemli yer tutar. Ölçüler, en doğru olarak, ölçü aracına doldurulduktan sonra bıçağın düz tarafı ile düzeltilmek sureti ile alınır.


Aşağıda günlük uygulamada sık olarak kullanılan pratik mutfak ölçülerinin ortalama ne miktarda besin içerdiği gösterilmiştir:



Belirtilen miktarlar, genellikle, sıvı besinler için geçerlidir. Katı besinlerde, gıdanın yoğunluğuna ve şekline göre farklı değerler bulunabilir (Bakınız Tablo 1).


Bazı durumlarda yemeğin içine 1-2 gram gibi az miktarlarda katkı maddesi (tuz vb.) eklenmesi gerekebilir. Pratik olarak 1 gram şöyle hesaplanır: Bir Aspirin tableti, içinde bulunduğu jelatin yuvadan çıkarılır. Bu yuva silme tuz (veya ölçülecek diğer madde) ile doldurulur ve üzeri bıçak sırtı ile düzlenirse elde edilen   miktar 1 gramdır.


Yemek tariflerinde sık olarak kullanılan bir başka pratik ölçü de kibrit kutusu büyüklüğüdür. Bir kibrit kutusu kadar beyaz peynir veya et yaklaşık olarak 30 gr. gelir.


Değişik besinlerin miktarının pratik olarak ölçülebilmesine imkan sağlayan bir liste Tablo 1'de verilmiştir.


Bu tablodaki kısaltmalarda TK: tatlı kaşığını, ÇK: çorba kaşığını, ÇB: çay bardağını, SB: su bardağını anlatmaktadır. Bu rakamlar silme olarak doldurulan pratik ölçülerin, o besin maddesinin kaç gramını içerdiğini göstermektedir. Örnek olarak, aşağıdaki tabloya göre 1 tatlı kaşığı buğday unu 3 gr, 1 çorba kaşığı buğday unu 6 gr gelmektedir.


Tablo 1. Çeşitli Besinlerin Pratik Ölçüler Karşılığı Gram Olarak Değerleri:

Diğer bazı yiyeceklerin de her biriminde kaç gr. besin maddesi içerdiği de Tablo 2'de belirtilmiştir.


Tablo 2. Değişik Yiyeceklerin Birim Miktarları