Aşağıda, sizin için, günlük yemeklerinizin düzenlenmesinde yardımcı olabilecek değişik diyet örnekleri verilmiştir. Bu listeleri esas alarak ve değişim listelerini de kullanarak benzer miktarda besin elemanı (protein, karbonhidrat, yağ ve kalori) içeren farklı yemek listeleri düzenleyebilir ve değişik yemekler yiyebilirsiniz.
Listelerin hazırlanması aşamasında, kolaylık sağlaması bakımından, aşağıda belirtilen noktalara bir kez daha dikkatinizi çekelim.
Pratik ölçüler hakkında:
1 kibrit kutusu kadar beyaz peynir yaklaşık 30 gr.'dır.
1 kibrit kutusu büyüklüğünde köfte de yine yaklaşık 30 gr'dır.
1 ince dilim ekmek 25 gr ağırlığındadır.
1 porsiyon yemek 2 servis kaşığı veya 4 çorba (veya yemek) kaşığı miktarındadır.
1 porsiyon meyve, meyve değişim listesinde bildirilen meyve miktarıdır.
Listede şekerli olarak içilebileceği belirtilen süt veya çayların içine 1 tane kesme şeker, veya 1 tatlı kaşığı toz şeker konulacağı varsayılmıştır. Daha tatlı çay içilmesi durumunda ya diğer karbonhidrat kaynaklarından kısıntı yapmalı veya şekere ilave olarak tadlandırıcı kullanmalıdır.
Şekersiz çay, ıhlamur, limon vb. içecekler (hastalığınız nedeniyle sıvı kısıtlanması söz konusu değilse) istenilen miktarda içilebilir.
Yemeklerin hazırlanması hakkında:
Listelerde birinci bölümde bir günde yenilecek toplam besin miktarı verilmiştir. Daha sonra değişim listelerinden yararlanılarak örnek bir yemek listesi yazılmıştır. Sizler de benzer şekilde çok farklı ve damak tadınıza uygun listeler hazırlayabilirsiniz.
Listelerde belirtilen herhangi bir sebze yemeğinin yerine değişim listesindeki bir başka sebze yemeğini (eşit porsiyon miktarında) koyabilirsiniz. Benzer şekilde, yine listelerde belirtilen herhangi bir meyvenin yerine eşit porsiyonda bir başka meyveyi koyabilirsiniz veya şeker ilavesi ile meyve tatlıları yapabilirsiniz. Bu konuda dikkat etmeniz gereken bir nokta sebze veya meyvelerin potasyum içerikleridir. Eğer potasyumunuz yüksek seyrediyorsa veya hekiminiz yüksek potasyumlu gıdalardan kaçınmanızı önerdiyse, değişimler sırasında bu tür gıdaları kullanmayınız.
Diyet listelerinin içeriklerinde belirtilen tuz miktarları, yemeğin hazırlanması sırasında içine hiç tuz konulmadığı ve tuzsuz ekmek yenildiği durumlar için geçerlidir. En iyisi, evlerde pişirilen yemeğe hiç tuz atılmaması ve sofraya oturunca herkesin ihtiyacı kadar tuzu kendi tabağında kullanmasıdır.
Aşırı tuzlu yenilmeyen evlerde bir porsiyon yemek içinde yaklaşık 1 ile 2 gr tuz vardır. Bazı hallerde hekiminiz normal tuzlu yemek yiyebileceğinizi de söyleyebilir.
Kalori kısıtlaması yapılan hastalar dahil, içine yağ koymamak şartı ile, tüm yemeklerinizde serbest miktarda salata yiyebilirsiniz. Bu salatalar, mevsimine göre, domates, salatalık, yeşil biber, havuç, turp, roka vb. içerebilir. Yukarıda belirtildiği üzere, salata hazırlarken dikkat etmeniz gerekli tek nokta sebzelerin potasyum içeriğidir. Salatanıza istediğiniz kadar limon sıkabilirsiniz.
Yemeklerinize ağız tadınıza uygun gelen şekilde karabiber, kırmızı biber, tarçın, kimyon vb. baharatları serbestçe katabilirsiniz.
LİSTE 1
20 GRAM PROTEİNLİ, 1500 KALORİLİ DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Süt veya yoğurt | 250 gr | 2 çay bardağı |
Yumurta | 40-50 gr | 1 adet |
Et | Yok | Yok |
Ekmek veya ekmek yerine | 125 gr | 5 ince dilim |
Sebze | 2. porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Meyve | 2 porsiyon | Bkz. meyve değişim |
Şeker, bal veya reçel | 140 gr | 28 tatlı kaşığı |
Yağ | 30 gr | 6 tatlı kaşığı |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
1 bardak çay (şekerli) | 1 porsiyon nişasta peltesi veya kremalı tatlı | 5 çorba kaşığı pilav |
İkindi | Akşam | Gece |
1 porsiyon elma tatlısı | 5 çorba kasığı makarna | 1 çay bardağı süt (şekerli) |
Bu liste 258 gr karbonhidrat, 42 gr yağ, 230 mg sodyum (575 mg tuz), 1280 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 440 mg, (tuz miktarı 1100 mg) olacaktır.
LİSTE 2
30 GRAM PROTEİNLİ, 1000 KALORİLİ DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Süt veya yoğurt | 125 gr | 1 çay bardağı |
Beyaz peynir veya | 30 gr | 1 kibrit kutusu kadar |
yumurta | 40-50 gr | 1 adet |
Et | 30 gr | 1 köfte kadar |
Ekmek veya ekmek yerine | 200 gr | 8 ince dilim |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Meyve | 3 porsiyon | Bkz. meyve değişim |
Yağ | 5 gr | 1 tatlı kaşığı |
Şeker | 25 gr | 5 tatlı kaşığı |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
Çay (şekerli) | 1 küçük boy elma | 4 çorba kaşığı kıymalı taze fasulye |
İkindi | Akşam | Gece |
Akide şekeri (2 adet) | 1 kase çorba | 1 küçük boy elma |
Bu liste 180 gr karbonhidrat, 18 gr yağ, 153 mg sodyum 1389 mg tuz) ve 1434 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 730 mg, (tuz miktarı 1856 mg ) olacaktır.
LİSTE 3
30 GRAM PROTEİNLİ, 1500 KALORİLİ DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Süt veya yoğurt | 125 gr | 1 çay bardağı |
Yumurta | 40-50 gr | 1 adet |
Et | 30 gr | 1 köfte kadar |
Ekmek veya ekmek yerine | 200 gr | 8 ince dilim |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Meyve | 2 porsiyon | Bkz.meyve değişim listesi |
Şeker, bal veya reçel | 110 gr | 22 tatlı kaşığı |
Yağ | 20 gr | 4 tatlı kaşığı |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
1 çay bardağı süt (şekerli) | 1 porsiyon nişasta peltesi | 1 köfte kadar tavuk eti |
İkindi | Akşam | Gece |
1 porsiyon elma tatlısı | 1 porsiyon şehriye çorbası |
|
Bu liste 255 gr karbonhidrat, 34 gr yağ, 184 mg sodyum (460 mg tuz), 1240 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 730 mg, (tuz miktarı 1825 mg) olacaktır.
LİSTE 4
30 GRAM PROTEİNLİ, 2000 KALORİLİ DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Süt veya yoğurt | 125 gr. | 1 çay bardağı |
Yumurta | 40-50 gr | 1 adet |
Ekmek veya ekmek yerine | 275 gr | 11 ince dilim |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Meyve | 3 porsiyon | Bkz. meyve değişim listesi |
Şeker, bal veya reçel | 180 gr | 36 tatlı kaşığı |
Yağ | 20 gr | 4 tatlı kaşığı |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
1 çay bardağı süt (şekerli) |
| 5 çorba kaşığı pilav |
İkindi | Akşam | Gece |
1 porsiyon elma tatlısı | 1 porsiyon pirinç çorbası | 1 bardak çay 1 dilim kek |
Bu liste 398 gr karbonhidrat, 32 gr yağ, 196 mg sodyum (498 mg tuz), 918 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 1168 mg, (tuz miktarı 2970 mg) olacaktır.
LİSTE 5
40 GRAM PROTEİNLİ, 1000 KALORİLİ DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Süt veya yoğurt | 250 gr | 2 çay bardağı |
Yumurta veya | 40-50 gr | 1 adet |
beyaz peynir | 30 gr | 1 kibrit kutusu kadar |
Et | 60 gr | 2 köfte kadar |
Ekmek veya ekmek yerine | 175 gr | 7 ince dilim |
Meyve | 2 porsiyon | Bkz. meyve değişim listesi |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Yağ | 5 gr | 1 tatlı kaşığı |
Şeker veya bal veya reçel | 5 gr | 1 tatlı kaşığı |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
Çay (şekersiz) |
| 5 çorba kaşığı pirinç pilavı |
İkindi | Akşam | Gece |
| 1 kase şehriye çorbası | 1 çay bardağı süt (şekerli) |
Bu liste 153 gr karbonhidrat, 27 gr yağ, 250 mg sodyum (625 mg tuz), 1500 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 730 mg, (tuz miktarı 1825 mg) olacaktır.
LİSTE 6
40 GRAM PROTEİNLİ, 1500 KALORİLİ DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Süt veya yoğurt | 250 gr | 2 çay bardağı |
Yumurta veya | 40-50 gr | l adet |
beyaz peynir | 30 gr | 1 kibrit kutusu kadar |
Et | 60 gr | 2 köfte kadar |
Ekmek veya ekmek yerine | 175 gr | 7 ince dilim |
Meyve | 2 porsiyon | Bkz. meyve değişim listesi |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Yağ | 20 gr | 4 tatlı kasığı |
Bal, reçel veya | 85 gr | 17 tatlı kaşığı |
Akide şekeri | 10 gr | 2 adet |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
1 bardak çay (şekerli) |
| 4 çorba kaşığı etsiz sebze yemeği |
İkindi | Akşam | Gece |
1 bardak çay (şekerli) | 1 kase un çorbası | l çay bardağı süt (şekerli) |
Bu liste 243 gr karbonhidrat, 42 gr yağ, 264 mg sodyum (660 mg tuz), 1520 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 585 mg, (tuz miktarı 1462 mg) olacaktır.
LİSTE 7
40 GRAM PROTEİNLİ, 1500 KALORİLİ DİYABETİK DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Yumurta veya | 40-50 gr | 1 adet |
peynir | 30 gr | 1 kibrit kutusu kadar |
Et | 60 gr | 2 köfte kadar |
Ekmek veya ekmek yerine geçen yiyecekler | 325 gr | 13 ince dilim |
Meyve | 4 porsiyon | Bkz. meyve değişim listesi |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Yağ | 25 gr | 5 tatlı kaşığı |
Şeker | yok | yok |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
Çay (şekersiz, istenildiği kadar) | 1 küçük boy elma | 1 kase un çorbası |
İkindi | Akşam | Gece |
1 tatlı kaşığı yağ | 4 çorba kaşığı kıymalı sebze yemeği | 1 küçük boy elma |
Bu liste, 40 gr (% 13) protein, 235 gr (% 63} karbonhidrat, ve 44 gr (%24 yağ)'dan oluşmuştur. Ayrıca, 145 mg sodyum (363 mg tuz), ve 1503 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 1606 (tuz miktarı 4015 mg) olacaktır.
LİSTE 8
40 GRAM PROTEİNLİ, 2000 KALORİLİ DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Yumurta veya | 40-50 gr | 1 adet |
beyaz peynir | 30 gr | 1 kibrit kutusu kadar |
Et | 60 gr | 2 köfte kadar |
Ekmek veya ekmek yerine | 325 gr | 13 ince dilim |
Meyve | 4 porsiyon | Bkz. meyve değişim |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Yağ | 30 gr | 6 tatlı kaşığı |
Bal veya reçel veya şeker | 125 gr | 25 tatlı kaşığı |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
1 bardak çay (şekerli) |
| 1 kase şehriye çorbası 5 çorba kaşığı pirinç pilavı |
İkindi | Akşam | Gece |
1 bardak çay (şekerli) | 1 kase un çorbası | 1 dilim kek |
Bu liste, 360 gr karbonhidrat, 45 gr yağ, 156 mg sodyum (390 mg tuz), 1540 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenilirse alınacak olan sodyum miktarı 1170 mg (tuz miktarı 2925 mg) olacaktır.
LİSTE 9
40 GRAM PROTEİNLİ, 2500 KALORİLİ DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Süt veya yoğurt | 125 gr | 1 çay bardağı |
Yumurta | 40-50 gr | 1 adet |
Et | 30 gr | 1 köfte kadar |
Ekmek veya ekmek yerine | 375 gr | 15 ince dilim |
Meyve | 5 porsiyon | Bkz. meyve değişim listesi |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Yağ | 50 gr | 10 tatlı kaşığı |
Bal veya reçel veya şeker | 150 gr | 30 tatlı kaşığı |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
1 su bardağı meyve suyu |
| 4 çorba kaşığı kuru fasulye yemeği |
İkindi | Akşam | Gece |
1 bardak çay (şekerli) | 4 çorba kaşığı etsiz sebze yemeği | 1 çay bardağı süt (şekerli) |
Bu liste 430 gr karbonhidrat, 64 gr yağ, 215 mg sodyum (537 mg tuz), 1749 mg potasyum içerir; ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 1606 mg (tuz miktarı 4015 mg) olacaktır.
LİSTE 10
50 GRAM PROTEİNLİ, 1400 KALORİLİ DİYABETİK DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Süt veya yoğurt | 250gr | 2 çay bardağı |
Beyaz peynir | 30 gr | 1 kibrit kutusu kadar |
Et | 60 gr | 2 köfte kadar |
Ekmek veya ekmek yerine | 275 gr | 11 ince dilim |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Meyve | 3 porsiyon | Bkz. meyve değişim listesi |
Yağ | 15 gr | 3 tatlı kaşığı |
Şeker | Yok | Yok |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
Çay (şekersiz, istenildiği kadar) | 1 küçük boy elma | 1 köfte kadar et |
İkindi | Akşam | Gece |
1 küçük boy portakal | 1 kase çorba | 1 çay bardağı süt (şekersiz) |
Bu liste 218 gr (%61.3) karbonhidrat, 37 gr (%23.4) yağ, 274 mg sodyum (685 mg tuz) ve 1735 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 1314 mg, (tuz miktarı 3285 mg) olacaktır.
LİSTE 11
60 GRAM PROTEİNLİ, 2000 KALORİLİ DİYET
Bir Günlük Yiyecekler | Miktar | Ölçü |
Süt veya yoğurt | 250 gr | 2 çay bardağı |
Yumurta | 40-50 gr | 1 adet |
Peynir | 30 gr | 1 kibrit kutusu kadar |
Et | 60 gr | 2 köfte kadar |
Ekmek veya ekmek yerine | 375 gr | 15 ince dilim |
Meyve | 3 porsiyon | Bkz.meyve değişim listesi |
Sebze | 2 porsiyon | 8 çorba kaşığı |
Yağ | 25 gr | 5 tatlı kaşığı |
Şeker | 45 gr | 9 tatlı kaşığı |
Örnek Yemek Listesi
Sabah | Kuşluk | Öğle |
1 çay bardağı süt (şekersiz) |
| 1 adet biber dolması |
İkindi | Akşam | Gece |
Çay (şekersiz) | 1 kase şehriye çorbası | 2 porsiyon meyve |
Bu liste 323 gr karbonhidrat, 52 gr yağ, 338 mg sodyum (845 mg tuz), 1770 mg potasyum içerir. Ekmek tuzlu yenirse alınacak olan sodyum miktarı 1606 mg, (tuz miktarı 4015 mg) olacaktır.
